Uzupełnione dokumentacją historyczna relacje kobiet o straszliwej sile ludzkiego odwetu. Prezentowana praca stanowi interesujący wyjątek w ogromnej niemieckiej literaturze wspomnieniowej poświęconej wypędzeniom. Według niemieckich danych szacuje się, że swych stron ojczystych pozbawionych zostało od 8 do 14 milionów Niemców. Wśród nich są kobiety, których relacje zamieszczono w pracy Marianne Weber, żony wybitnego socjologa Maxa Webera. Niektóre z relacji są skrajnie subiektywne i niesprawiedliwe w ocenach Rosjan, Czechów czy Polaków. Ukazują subiektywny obraz uczuć osób, które zmuszone zostały do opuszczenia dotychczasowego miejsca zamieszkania. Na uwagę polskiego czytelnika zasługuje fakt, iż w prezentowanej pracy umieszczono relacje Karoliny Lanckorońskiej z jej pobytu w obozie koncentracyjnym Ravensbruck.
UWAGI:
Bibliogr. s. 437-[438].
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Łemkowie - tragiczne dzieje narodu, który niemal przestał istnieć.
Łemkowie stanowią pełnoprawny naród o własnej, odrębnej kulturze i tożsamości. Są też narodem mocno skrzywdzonym. Mieszkali w Karpatach od wieków. Jednak po II wojnie światowej i po przesiedleniu do ZSRR, a także na polskie Ziemie Odzyskane, utracili swoją ojczyznę. I choć nadal istnieje szansa na ich renesans, napotykają oni liczne przeszkody. Książka Łemkowie. Losy zaginionego narodu zawiera obszerny, a zarazem niezwykle przystępnie napisany szkic historyczny dotyczący dziejów tej nacji od połowy XIX w. do chwili obecnej. Ponadto znalazły się w niej bezpośrednie relacje rodowitych Łemków - Teodora i Marii Goczów z Zyndranowej koło Dukli w Beskidzie Niskim, twórców Muzeum Kultury Łemkowskiej, oraz Bogdana Gambala, działacza Ruskiej Bursy w Gorlicach.
Tematem tej książki jest bolesne wypędzenie z ojczyzny. Niektórzy opuścili ją, uciekając (wydarzenia we wsiach i w miastach uzasadniały konieczność ucieczki), inni zostali z niej wyrzuceni po okresie cierpień, poniżania i ograbiania. Nie "w sposób humanitarny i zorganizowany", jak głosiła konferencja poczdamska, lecz jak zwyczajny motłoch.
UWAGI:
Tyt. oryg.: Es gab kein Zurück, 2006.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Po zmianie granic w Polsce Ludowej zostało siedemset tysięcy Ukraińców. Nie pasowali do nowej wizji państwa, dlatego wiosną 1947 roku władze postanowiły "rozwiązać ostatecznie problem ukraiński".Rozpoczęto deportacje, które objęły wszystkich "podejrzanych o ukraińskość", włączając Łemków i mieszane rodziny polsko-ukraińskie. Zmasowana akcja trwała trzy miesiące. Niektórzy badacze przyjmują, że zakończyła się na przełomie września i października 1947 roku, ale mniej systematyczne wywózki ciągnęły się jeszcze przez wiele lat. W sumie wywieziono około 140-150 tysięcy osób. W wielu wsiach w Bieszczadach, Beskidzie Niskim, na Lubelszczyźnie i Chełmszczyźnie zapadła cisza. Wysiedleni zamieszkali kilkaset kilometrów dalej, w okolicach Olsztyna, Morąga, Giżycka, Węgorzewa, w Zielonogórskiem, na Dolnym Śląsku i Pomorzu Zachodnim. Odtąd towarzyszył im strach, przekazywany z pokolenia na pokolenie.
UWAGI:
Bibliogr. s. 221-[222].
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Dzienniki Helene Plüschke i Ursuli Pless-Damm oraz opowieść Esther von Schwerin to świadectwa przemilczanej krzywdy kobiet na tzw. Ziemiach Odzyskanych. W ich relacjach splatają się szokujące obrazy, niejednoznaczne postawy i skrajne emocje. Współczucie miesza się z chęcią odwetu, a świadomość utraty wielopokoleniowego dziedzictwa przeradza się w dążenie do zbudowania nowego życia. Jednak pierwszoplanowa jest nieustanna walka o przeżycie, w której wrogami stają się sowieccy wyzwoliciele i polscy sąsiedzi. Z przejmujących historii Niemek wyłania się prawda zapomniana na lata, przed którą jednak nie można uciec.
UWAGI:
Oryg. pierwszej pracy w rpsie. Na okł.: Historie Niemek ze Śląska, z Pomorza i Prus Wschodnich. Trzy szczere śwaiadectwa kobiet bezbronnych wobec zwycięzców.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni